8 Nisan 2009 Çarşamba

Digiturk, Formula 1 ve ötesi

Seçim günü sabahı, saatlerin de bir saat ileri alınmasına rağmen zorlanarak da olsa kalkıp TV’nin karşısında yerimi aldım.


Heyecanlı geçeceği belli olan F1'in yeni sezonu Avusturalya'da başlayacaktı çünkü. Bu sene yeni kurallar, görüntüsü değişen yarış arabaları ile tekrar eski heyecanlı günlerine döneceğinin sinyallerini veren F1 için uykudan fedakarlık etmeye değerdi. Sonuç olarak bu sene yayın haklarını alan TRT1'den yarışı izlemeye başladım. Ancak yarışın daha başlarında birden ekran karardı. Ne olduğunu anlamak için kumanda ile oynarken birden Digiturk ekranında "Kanalın yayınları şifreli olduğu için yayınımıza ara verdik" benzeri bir açıklama çıktı.


Nasıl olur? TRT1 ulusal bir kanal. Zaten TV'nizin arkasına çatal da taksanız izleyebildiğiniz bir kanal neden yayınını şifrelesin? Tabi o saatte bunu sorgulamak yerine imdadıma trt.net.tr yetişti ve internetten seyretmeye başladım.


Aslında işin sebebi belliydi. TRT1 Avrupa'dan da izlenen uydu yayınlarını yayın haklarından dolayı şifrelemek zorunda kalmıştı. Digiturk de büyük ihtimalle TRT1'i uydu üzerinden alıp yayınladığı için yayın şifrelenince ortada kaldı. Tabi burada hem Digiturk'ün, hem TRT'nin suçu var. Böyle bir operasyon son dakikada belli olmamıştır. Daha önceden yayının şifreleneceğinin bilinmesi ve ona göre önlem alınması gerekirdi.


Neyse bunları anlatma sebebim aslında Pazar günü yarış izleme zevkimi kursağımda bırakan ne Digiturk, ne de TRT'ye sitem etmek. Bundan önce bir yazımda belirttiğim gibi asıl konumuz yayın hakları karmaşası.


Teknoloji gelişiyor, yayın çeşitleri artıyor ve karmaşıklaşıyor ancak yayın hakları hala eski yöntemlerle dağıtılmaya çalışılıyor. Bunun çözümü tabii ki kolay değil. Ancak şu anda bu karmaşada ençok mağdur olan taraf biz izleyiciler. Uydu üzerinden TRT1 izleyen ve Türkiye sınırları içerisinde yaşayan insanlar, malesef bu yayınlar Avrupa'ya da ulaştığı için yarışları izleyemiyorlar. Suçları TRT1'i uydudan izlemek.


Aslında biz teknoloji ile içiçe yaşayanlar bir konuyu gözden kaçırıyoruz. Teknoloji çeşitlilik getirirken, bir yandan da bizleri kısıtlamakta. Örneğin amazon.com üzerinden bir CD satın alıp Türkiye'ye getirtebiliyorum posta ile, ancak yine aynı amazon.com üzerinden dijital müzik almam engelleniyor.


Sanırım içerik üreticileri, dağıtıcıları, kanallar ve regülatörlerin bir araya gelip izleyicilerin en az şekilde mağdur olacakları bir dijital haklar yol haritası çıkarmaları gerekiyor, yoksa geçen hafta yaşadığımıza benzer sorunları sık sık yaşayacağız gibi gözüküyor.

Hiç yorum yok: